در حالی که مشغول خواندن این مقاله هستید دو نفر در دنيا به علت عدم دسترسي به آب آشاميدني سالم و مطمئن جان خود را از دست می‌دهند. سازمان بهداشت جهاني اخيرا اعلام كرده است كه هر ساله به طور متوسط 50 هزار نفر به دليل استفاده از آب‌هاي آلوده در جهان جان مي‌سپارند. 

مقاله پيش رو شما را با مزاياي آب سالم آشنا می‌کند تا با اشتیاق و انگیزه بیشتری آب سالم بنوشيد

اهمیت آب در بدن وآثار شگفت انگیز آن بر روی بدن

آب منبع خوبی برای حفظ و شادابی پوست به شمار می‌رود، برای سلامت قلب مفید است، انرژی را افزایش داده و باعث کاهش وزن است و .آب ترکیب اصلی نسوج بدن است و به طور متوسط حدود 65 درصد وزن بدن یک شخص بالغ را آب تشکیل می‌دهد که این مقدار برای کودکان بیشتر است.

1- آب و سلامت پوست

قبل از هر چیز باید بدانید آب منبع خوبی برای سلامت پوست است و با از بین بردن سموم بدن باعث شفافیت طبیعی پوست شما خواهد شد. خطوط ریز و شیارهای پوست به هنگام کمبود آب، بیشتر و عمیق‌تر می‌شوند. نوشیدن آب باعث چاق‌تر شدن سلول‌های پوستی و کاهش چین و چروک و جوان کردن پوست می‌شود. همچنین آب باعث بهبود بخشیدن به جریان خون در پوست می‌شود و پوست را از وجود ناخالصی‌ها پاک می‌کند و امکان تغذیه بهتر پوست را فراهم می‌کند.

2- آب و سلامت قلب

با نوشیدن مقدار آب توصیه شده در روز، می‌توان از بروز حملات قلبی پیشگیری و یا احتمال ابتلا به آن را کاهش داد. طی تحقیق منتشره در نشریه آمریکایی «اپیدمیولوژی»، احتمال مرگ ناشی از حملات قلبی، در کسانی که روزانه بیش از 5 لیوان در روز آب می‌نوشند نسبت به کسانی که کمتر از 2 لیوان در روز آب می‌نوشند، 41 درصد کاهش می‌یابد.

3- آب و افزایش انرژی بدن

میزان انرژی در کسانی که روزانه به مقدار کافی آب می‌نوشند نسبت به افرادی که بدنشان با کمبود آب روبروست، از سطح بالاتری برخوردار است. کم آبی در بدن می‌تواند منجر به سستی و خواب‌آلودگی و در نهایت ضعف عضلات و سردرد شده و همچنین سوخت و ساز بدن را کاهش دهد.

شما در بسیاری از مواقع بدون این که کاری انجام داده باشید احساس خستگی می‌کنید، علت این خستگی ممکن است کمبود آب بدن باشد. آب باعث انتقال اکسیژن و سایر مواد غذایی به سلول‌های بدن می‌شود و کمبود آن باعث اختلال در رسیدن این مواد به سلول‌ها می‌شود. اگر بدن شما به اندازه کافی پر آب باشد، قلب شما نیز مجبور نیست برای رساندن خون به نقاط مختلف بدن، با شدت بیشتری کار کند.

4- آب و حفظ تناسب اندام

اگر به دنبال کاهش وزن هستید، بدانید که آب باعث افزایش متابولیسم بدن می‌شود و باعث می‌شود احساس سیر بودن به شما دست دهد. بنابراین سعی کنید به جای نوشیدن نوشیدنی‌های پر کالری، آب بنوشید. همچنین چنانچه شما یک لیوان آب یخ بنوشید بدن شما بایستی این آب را گرم کند، در نتیجه مقداری از این گرمای مورد نیاز را از سوزاندن چربی‌ها به دست می‌آورد. آب می‌تواند با تحریک بدن با این تفکر که «پر است» از افزایش وزن پیشگیری کند و به این ترتیب شما را از افراط در خوردن غذاها باز دارد.

5- آب و سلول‌های بدن

آب، حلالی است که در آن بسیاری از موادی که برای اعمال سلولی لازم است حل می‌شود. آب موادی را که در خود حل کرده است در بدن انتقال داده و از طریق خون و مایع بین سلولی در اختیار سلول‌ها قرار می‌دهد. واکنش‌های بیولوژیکی داخلی بدن در حضور آب انجام می‌شود. آب برای اعمال داخلی مهمی مانند هضم، جذب و دفع مواد زائد و بسیاری اعمال دیگر ضروری است و موجب تنظیم حرارت در بدن می‌شود.

6- آب و بهبود کارکرد دستگاه گوارش

آب باعث سهولت حرکت مواد دفعی در روده می‌شود و از بروز یبوست پیشگیری می‌کند. در واقع آب نیز همانند فیبرها باعث بهبود کارکرد دستگاه گوارش می‌شود. جذب بعضی از مواد معدنی از دستگاه گوارش با کمک مولکول‌های آب انجام پذیر است.

7- آب و دفع سموم از بدن

نقش دیگر آب این است که مواد زائد و سمومی مثل اوره را که در اثر متابولیسم مواد پروتئینی در بدن تولید می‌شود، دفع می‌کند. به یاد داشته باشید طی هر برنامه سم زدایی از بدن باید از آب استفاده کنید. این ماده حیاتی سموم را رقیق کرده از بدن دفع می‌کند.

با کاهش نوشیدن آب، خطر ابتلا به سنگ‌های مجرای ادراری افزایش می‌یابد.

آب باعث رقیق کردن نمک‌ها و مواد معدنی موجود در ادرار می‌شود و مانع از تشکیل کریستال‌های سنگ‌های مجرای ادراری می‌شود

آب مهم‌ترین ماده سم زدا محسوب می‌شود. آب با زدودن سموم از بدن به ارتقای سلامت آن کمک بسزایی می‌کند و دهیدراتاسیون یا از دست دادن آب بدن صدمات شدیدی را بر بدن وارد می‌کند.

8- آب و سوزش معده

یکی از فواید آب جلوگیری و درمان سوزش معده است. این عارضه ممکن است به احتمال نشانه‌ی کمبود آب در بخش فوقانی دستگاه گوارش بوده و نشانه‌ی مهم تشنگی بدن است. استفاده از داروهای ضد اسید در درمان این درد، دهیدراتاسیون را برطرف نمی‌کند و بدن همچنان از کمبود ذخیره آب رنج می‌برد. با نوشیدن آب، اسید معده، معالجه می‌شود، از این رو برای سیستم هاضمه مفید است.

9 – آب و آرتریت

اثر دیگر این مایع حیاتی پیشگیری و بهبود آرتریت است. درد مفصلی روماتوئیدی یا همان آرتریت ممکن است نشانه‌ی کمبود آب در مفاصل دردناک است. این بیماری در هر دو گروه جوانان و سالمندان مشاهده می‌شود. استفاده از داروهای مسکن مشکل را برطرف نمی‌کند بلکه اثرات جانبی را هم در پی دارد. دریافت آب و کاهش مصرف نمک در درمان آرتریت موثر است.

10- آب و کاهش استرس

85 درصد بافت مغز را آب تشکیل می‌دهد. به هنگام تشنگی، بدن و مغز، برای انجام فعالیت‌های خود با فشار و استرس مواجه می‌شوند. برای کاهش سطح استرس، همیشه به هنگام کار یک لیوان آب بر روی میز خود داشته باشید و یا به هنگام ورزش، یک بطری آب به همراه داشته باشید تا با استرس کمتری به فعالیت بپردازید.

11- آب و جلوگیری از گرفتگی عضلات

نوشیدن آب باعث می‌شود که عضلات کمتر دچار گرفتگی شوند و اکسیژن رسانی کافی و پاک سازی سموم از آن‌ها راحت‌تر انجام شود.

همچنین آب به عنوان یک روان کننده در مفصل‌ها عمل می‌کند. هنگامی که بدن شما آب کافی داشته باشد، می‌توانید با قدرت بیشتر و با مدت زمان بیشتری کارهای بدنی را انجام دهید.

12- آب و کاهش خطر ابتلا به سنگ‌های کلیه و مثانه

با کاهش نوشیدن آب، خطر ابتلا به سنگ‌های مجرای ادراری افزایش می‌یابد.

آب باعث رقیق کردن نمک‌ها و مواد معدنی موجود در ادرار می‌شود و مانع از تشکیل کریستال‌های سنگ‌های مجرای ادراری می‌شود. سنگ‌های کلیه و مثانه در ادرار رقیق نمی‌توانند شکل بگیرند، بنابراین خطر ابتلا به این عارضه‌های دردناک کاهش می‌یابد.

13- آب و جلوگیری از بیماری‌های مزمن

و بالاخره این که گفته می‌شود آب در جلوگیری از آنژین قلبی، میگرن، کولیت، آسم، فشار خون بالا، دیابت در مراحل اولیه، کلسترول بالا، افسردگی، سندرم خستگی مزمن، لوپوس، ام.اس و دیستروفی عضلانی نقش دارد.

1. افزايش کارایی مغز 

اگر گذشته نزديك را به خاطر نمي‌آوريد، احتمالاً مغزتان دچار کم آبی شده است. 

از آنجایی که تقریباً 80 درصد از بافت مغز را آب تشکیل می‌دهد، برای تضمین کیفیت عملکرد آن باید آب کافی به مغز برسانید. آزمایشات بالینی نشان داده است که کمبود آب کارایی حافظه کوتاه مدت را پایین می‌آورد و به قدرت تمرکز آسیب می‌رساند. منطق پشت این مسئله کاملاً واضح است. اگر آب را از مغزتان کم کنید، گرفتار مشکلات عملکردی می‌شوید. در مغز، آب مایعاتی را که پروتئین و آنزیم‌ها را حمل می‌کنند؛ رقیق و به رساندن این مواد به مقصد کمک می‌کند. وقتی آب بدن کم می‌شود، این مایعات برای رساندن بار خود کندتر می‌شوند و عملکرد مغز نیز آسیب می‌بیند. همچنین آب رادیکال‌های آزاد را که باعث خرابی سلول‌ها در مغز می‌شود، از بین می‌برد.

2. جلوگیری از بروز بیماری‌های خطرناک 

ورم مفاصل، سرطان و بیماری‌های قلبی از بیماری‌های خطرناک و جدی هستند که میلیون‌ها نفر را گرفتار می‌کنند؛ اما شما می‌توانید با خوردن آب از ابتلا به این بیماری‌ها پیشگیری کنید.

آب یکی از مهم‌ترین عناصر در غضروف،نرمه استخوان و مایع زلالی است. مایع زلالی مایعی است که در اطراف مفاصل وجود دارد و باعث چرب کردن محیط می‌شود. وقتی میزان کافی آب در این ناحیه وجود داشته باشد، اصطکاک کمتری در اطراف مفاصل به وجود می‌آید و احتمال ابتلا به ورم مفاصل کمتر می‌شود.

وقتی آب کافی در بدن باشد، اگر چه مجبور می‌شویم در فواصل زمانی کوتاه‌تری به دستشویی برویم؛ اما بدن از سموم پاک می‌شود. سموم کمتر در بدن، احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می‌‌دهد.

آب نه تنها کمک می‌کند تا سموم از بدن دفع شوند بلک نمک اضافی بدن را دفع می‌کند. تحقیقات نشان داده است وجود نمک زیاد در بدن باعث بالا رفتن فشار خون و بروز بیماری‌های قلبی می‌شود.

3. کاهش وزن 

اگر گرسنه هستید، سعی کنید شکمتان را با آب پر کنید. آب هیچ میزان کالری یا چربی ندارد و گرسنگی را نیز برطرف می‌کند. یک لیوان آب متابولیسم بدن را افزایش می‌دهد.

از آنجا که همه عملیات‌های بدن به آب نیاز دارند، بدیهی است که وقتی کم آب بخورید همه چیز در بدنتان کندتر پیش می‌رود. آب بیشتر باعث بالا بردن متابولیسم و افزایش میزان مصرف کالری در بدن می‌شود.

تحقیقات نشان داده است پس از خوردن 2 لیوان آب، 10 تا 40 دقیقه طول می‌کشد تا متابولیسم بدنتان شروع شود. وقتی متابولیسم آغاز شد، شما 30 درصد سریع‌تر کالری می‌سوزانید. اگر آب مصرفی خود تا 6 لیوان در روز بالا ببرید، 5.3 پوند در سال کم خواهید کرد. 

4. رفع کرم خوردگی دندان

می‌دانیم که تامین آب مورد نیاز بدن، به تولید مایعات مختلف در بدن کمک می‌کند. مثل بزاق دهان که باعث از بین رفتن پوسيدگي دندان‌ها می‌شود. 

پوسیدگی دندان از تولید اسید ایجاد می‌شود که مینای دندان را می‌خورد، اما بزاق دهان این اسید را خنثی می‌کند. همچنین حاوی مواد معدنی خاصی است که به بازسازی دندان‌ها کمک می‌کند. اگر میزان کافی آب به بدن برسانید و کمتر شکلات و آبنبات بخورید، مطمئن باشید که دندان‌هایی سالم خواهید داشت. 

5. آب سالم بخورید، سالم بمانید! 

آب برای بدن شما و انجام  صحیح متابولیسم بدن ضروری است و بدون آن فعالیت‌های بدن شما دچار مشکل می‌شود. پس با تامین آب سالم و کافی برای بدنتان، سلامتی خود را تامین کنید

بدن هر فرد به چه میزان آب نیاز دارد؟

اگر فردی در طول روز 2500 کیلوکالری دریافت می‌کند باید 2500 سی‌سی آب بنوشد که این میزان معادل 10 لیوان آب است.

با کاهش بیش از 10 درصد از آب بدن اختلالاتی در بدن ایجاد می گردد که اگر این میزان به 20 درصد برسد، مرگ حتمی خواهد بود. برای درک بهتر این مسأله خانمی که 50 کیلوگرم وزن دارد و تقریباً 25 لیتر آب در بدن وی وجود دارد اگر 2 تا 5/2 لیتر آب بدن وی از دست برود اختلالات در بدنش شروع می‌شود.

بنابراین مهم است که آب بدن کنترل شود. برای این منظور نیاز است که به میزان لازم در طول روز آب نوشیده شود تا بدن کم‌آبی پیدا نکند.

به علاوه دیده شده حتی اگر 5 درصد از آب بدن کاهش یابد قدرت تمرکز فرد نیز کم می‌شود.

به همین دلیل است که وقتی تشنه می‌شوید تمرکز کافی برای انجام دادن کارهایتان را از دست می‌دهید.

از عوارض دیگر کم‌آبی به هم ریختن تعادل آب و الکترولیت در بدن است. منظور از الکترولیت، املاحی مثل پتاسیم است. این مسأله به خصوص در کودکان مبتلا به اسهال و استفراغ بیشتر قابل مشاهده است و آن‌ها دچار بیماری‌های شدید و حتی مرگ می‌شوند. بهتر است بدانید در گذشته بسیاری از مرگ و میرها در اثر اسهال و استفراغ به دلیل کم‌آبی بوده بنابراین مهم است که تعادل بین آب و الکترولیت در بدن برقرار باشد.

مسأله بعدی زیبایی و طراوت پوست است. هنگامی که بدن دچار کم‌آبی می‌شود پوست صورت و بدن تکیده و خشک می‌شود.

کمبود آب حتی یبوست را به دنبال خواهد داشت. افرادی که آب کمی می‌نوشند، مدفوع‌شان سفت است و با تأخیر – هفته‌ای 2 بار یا کمتر - دفع می‌شود و معمولاً با درد، شقاق و ناراحتی همراه خواهد بود. به همین دلیل وجود آب در برنامه غذایی افراد، لازم و ضروری است.

دلایل به هدر رفتن آب کدام است؟

* معمولاً مقداری از آب بدن (نزدیک به یک لیوان) از طریق تنفس یعنی بازدم از دست می‌رود البته در حالت عادی میزان آب از دست رفته از این طریق، خیلی هم زیاد نیست.

* به علاوه، معادل یک لیوان آب بدن نیز از طریق پوست هدر می‌رود. اما این مقدار آب از دست رفته از طریق آب متابولیکی تأمین می‌شود. لازم به ذکر است که بدن تقریباً روزی یک لیوان آب می‌سازد که به آن آب متابولیک می‌گویند.

* عامل دیگری که در کاهش آب بدن موثر است در خصوص افرادی است که در محیط‌های خیلی گرم مشغول به کار و فعالیت هستند. معمولاً اگر افراد به مدت 3 ساعت در چنین محیطی قرار بگیرند، در هر ساعت معادل 4 لیوان آب از دست می‌دهند. به عنوان نمونه ورزشکاران و افرادی که در ارتفاعات یا محیطی گرم فعال هستند از طریق تعریق، آب بسیاری را از دست می‌دهند.

به طور کلی حداقل آب مورد نیاز بزرگ‌سالان معادل 5/4 لیوان است. در موارد استثنایی حداکثر مصرف آب، در برخی افراد می‌تواند تا حدود 10 لیتر معادل 40 لیوان آب هم باشد.

مقدار آب مورد نیاز بدن را می‌توان بر حسب دریافت انرژی - کیلوکالری – حساب کرد. در حقیقت باید به ازای هر کیلوکالری، یک سی‌سی آب دریافت شود

اگرچه احساس تشنگی معمولاً بیدار است و فرد بلافاصله بعد از خشک شدن دهانش آب می‌نوشد اما این حس در مواردی خطا می‌کند. خطای در حس تشنگی بیشتر در سالمندان، بیماران، شیرخواران، کودکان و ورزشکاران وجود دارد. بین ورزشکاران آن‌هایی که فعالیت ورزشی سنگینی انجام می‌دهند یا در رشته دوی ماراتن فعالیت می‌کنند بیشتر بدنشان در معرض کم‌آبی قرار دارد که این کم‌آبی می‌تواند احتمال ایست قلبی را برایشان در پی داشته باشد.

* یکی دیگر از موارد کم‌آب شدن بدن در مورد افرادی است که تب بالایی دارند. معمولاً فردی که تب دارد، آب بیشتری از بدنش نسبت به افراد عادی تبخیر می‌شود. به علاوه اگر این تب همراه با اسهال و استفراغ باشد می‌تواند کاهش شدید آب بدن و مشکلات ناشی از آن مانند کاهش وزن را برای افراد در پی داشته باشد.

* شیردهی هم موجب افزایش نیاز بدن به آب می‌شود.

میزان آب مورد نیاز بدن در روز

آب زیاد ضرر دارد نوشیدن میزان معین آب در روز ضروری است؛ اما نیازی به زیاد کردن این میزان نیست. کاری که باید بکنید جبران میزان آبی است که از دست می‌دهید.

یک فرد روزانه به طور متوسط حدود 2 تا 3 لیوان آب از تنفس و 1 لیوان به خاطر تعرق از دست می‌دهد. اگر 3 تا 4 لیوان نیز به طور تقریبی از طریق ادرار دفع کند، بدن روزانه حدود 8 لیوان آب نیاز دارد. شما باید همان میزان آبی که در روز از دست داده‌اید را برای بدن تامین کنید نه بیشتر. اگر بیشتر از میزان مورد نیاز آب به بدن برسانید، تعادل سدیم در بدن از بین می‌رود و منجر به مشکلات گوارشی، حملات ناگهانی و حتی بیهوشی می‌شودواقعیت این است که نمی‌توان برای تمام افراد، حجم آب یکسانی را برای آشامیدن تجویز کرد. زیرا میزان نوشیدن آب می‌تواند با توجه به فیزیک بدنی و میل افراد متفاوت باشد. به طور مثال مردان روزانه نسبت به زنان به مقدار بیشتری آب احتیاج دارند. همین‌طور فرد مضطرب سریع‌تر از فرد آرام تشنه می‌شود.

در عین حال عادات غذایی نیز نقش مهمی ایفا می‌کنند. افرادی که به خوردن میوه و سبزیجات گرایش دارند کمتر نیاز به مایعات دارند تا افرادی که بیشتر نان و گوشت مصرف می‌کنند.

اما جالب است بدانید که مقدار آب مورد نیاز بدن را می‌توان بر حسب دریافت انرژی - کیلوکالری – حساب کرد. در حقیقت باید به ازای هر کیلوکالری، یک سی‌سی آب دریافت شود. به عنوان نمونه اگر فردی در طول روز 2500 کیلوکالری دریافت می‌کند باید 2500 سی‌سی آب بنوشد که این میزان معادل 10 لیوان آب است یا اگر فردی 1800 کیلوکالری انرژی دریافت می‌کند باید معادل 1800 سی‌سی یعنی 7 تا 8 لیوان آب بنوشد. البته در شیرخواران به ازای هر کیلوکالری باید 5/1 سی‌سی آب نوشیده شود.

در عین حال میزان دریافت آب بر حسب کیلوگرم متفاوت است یعنی در افراد بزرگ‌سال به ازای هر یک کیلوگرم وزن بدن 35 سی‌سی، در کودکان 50 تا 60 سی‌سی و در شیرخواران 150 سی‌سی باید آب نوشید.

با توجه به میزان بالای دریافت آب در کودکان و شیرخواران می‌توان فهمید که این مسأله درباره آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بنابراین به فردی که دچار کم‌آبی شده، توصیه می‌شود آب یا میوه‌های آبداری مانند هندوانه، هویج، پرتقال و سیب بنوشد که به ترتیب 92، 87، 87 و 84 درصد آب دارند.

 

توصیه کارشناسان

به طور کلی پزشکان و متخصصان تغذیه، مقدار 8 لیوان آب در روز را پیشنهاد می‌کنند و برای افرادی که روزانه به مقدار کافی میوه و سبزیجات مصرف می‌کنند، 6 لیوان در روز را توصیه می‌کنند.

برای افرادی که هر روز ورزش می‌کنند، 8 لیوان آب در روز را کافی می‌دانند.

آیا شما هم مانند بسیاری از مردم نگران حذف املاح مفید موجود در آب به وسیله دستگاه تصفیه آب هستید؟

آیا گمان می‌کنید وجود یک فیلتر جهت افزودن املاح معدنی مفید به آب تصفیه شده ضروری است؟

آیا فکر می‌کنید آب‌های معدنی، علاوه بر تامین آب مورد نیاز بدن، مواد و املاح مفید معدنی را نیز برای بدن ما به ارمغان می‌آورد؟

بسیاری از ما می‌دانیم که بدن برای زنده ماندن به میزان مناسبی املاح معدنی نیاز دارد. املاح مفید برای بدن در کنار ویتامین‌ها وظیفه حفظ کارایی اندام‌های بدن را برعهده دارند. در واقع بدن انسان به حدود 70 نوع از املاح نیاز دارد تا وظایف تعریف شده خود را درست و کامل انجام دهد اما بسیاری از مردم اطلاع ندارند که املاح موجود در طبیعت دو نوع هستند:

- مواد و املاح معدنی (Inorganic Minerals)

- مواد و املاح آلی (Organic Minerals)

در این مقاله به بررسی تفاوت این دو نوع می‌پردازیم. 

دسته اول: مواد و املاح معدنی (Inorganic Minerals)

این دسته از عناصر به طور طبیعی در معادن، سنگ‌ها، خاک و به طور کلی در پوسته زمین یافت می‌شوند و آب هنگام عبور از بستر سنگ‌ها و کانی‌ها، این املاح را در خود حل می‌کند.

مواد معدنی مفید نیستند!

بر خلاف تفکر رایج، برخی املاح معدنی (كه در آب نیز یافت می شوند) برای بدن حیوانات و انسان‌ها غیرقابل جذب و غیرمفید هستند. بدن این املاح را مانند سموم دفع می‌کند. درست برعکس گیاهان که غذای اصلی آنها، همین مواد معدنی هستند. می‌دانیم که گیاهان به وسیله ریشه و با کمک آب، مواد معدنی را از خاک جذب می‌کنند. برخی از محققین معتقدند الکترون‌های موجود در ساختار اتمی مواد معدنی بر خلاف عقربه‌های ساعت گردش می‌کنند و در نتیجه با الکترون‌های بدن انسان سازگار نیستند. این املاح برای بدن انسان مضر بوده و عوارضی همچون درد و تورم در مفاصل، سنگ کلیه، فشار خون و ... را باعث می‌شوند. املاح معدنی به آب طعم و بو می‌دهند. هرچه آب ناخالص‌تر باشد طعم و بوی آن نامطبوع‌تر است.

یکی از آشناترین این ترکیبات، کربنات کلسیم است. این همان جرم و رسوبی است که در جداره کتری، سماور و لوله‌های آب گرم مشاهده می‌کنید.

آیا حاضر هستید این رسوبات را مجددا در آب حل کرده و مصرف کنید؟ یا اینکه آن را آسیاب کرده و مانند نمک در غذا بریزید؟

آیا به این موضوع فکر کرده‌اید که اگر املاح معدنی موجود در بستر کوه‌ها برای بدن مفید هستند، چرا چند تکه از سنگ این کوه‌ها را نمی‌مکیم یا در غذا حل نمی‌کنیم؟

می‌دانید چرا حاضر به انجام چنین کاری نیستید؟ چون مغز شما به صورت ناخودآگاه می‌داند که ترکیبات معدنی برای اندام‌های شما مناسب نیستند.

دسته دوم: مواد و املاح آلی (Organic Minerals)

این دسته از املاح قابل جذب برای بدن حیوانات و انسان‌ها هستند. منبع اصلی این املاح، گیاهان هستند. در واقع گیاهان با جذب املاح معدنی موجود در خاك تغذیه می‌كنند. املاح معدنی پس از ورود به اندام‌های گیاه، در اثر پدیده فتوسنتز تغییر ماهیت داده و تبدیل به تركیبات آلی می‌شوند.

املاح آلی برای بدن انسان قابل جذب و مفید هستند. برخی از دانشمندان معتقدند الکترون‌های موجود در ساختار اتمی املاح آلی، موافق عقربه‌های ساعت گردش می‌کنند و در نتیجه با الکترون‌های بدن انسان سازگاری دارند.

انسان از طریق مصرف میوه‌ها و سبزیجات و گوشت حیوانات گیاهخوار، املاح آلی را جذب می‌كند.

مواد موجود در آب، معدنی هستند یا آلی؟

همان طور که می‌دانید، آب باران درست هنگام بارش، کاملا خالص و عاری از هر مواد و ترکیبات اضافی است. این آب با عبور از میان سنگ‌ها، خاک و بستر زمین، مواد معدنی موجود در آنها را در خود حل می‌کند. در نتیجه مواد حل شده در آب جزء مواد معدنی موجود در طبیعت هستند. همان طور که اشاره شد، این مواد و ترکیبات نه تنها برای بدن ما مفید نیستند، بلکه در برخی موارد می‌توانند به سلامتی ما آسیب برسانند.

امروزه با افزایش جمعیت و کاهش سرانه‌ی ذخیره‌ی منابع آبی، همچنین افزایش آلودگی‌های فیزیکی، شیمیایی و میکروبی آب، بحران آب به عنوان یکی از معضلات بزرگ جهانی مطرح شده است.

در کشورهای صنعتی، مهم‌ترین علت گرایش به مصرف آب بسته‌بندی‌شده این است که مردم به دلیل احتمال وجود ترکیبات مضر در آب‌های کلرزنی یا گند زدایی شده، تمایل به مصرف آن ندارند. این مسأله حتی در کشورهایی که شبکه آب ایمن و مناسب دارند نیز دیده می‌شود.

در کشورهای در حال توسعه نیز مهم‌ترین علت مصرف آب‌های بسته‌بندی‌شده پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های ناشی از مصرف آب آلوده است.

خطرات و مضرات آب معدنی آلوده :

آلودگی شیمیایی و میکروبی آب‌های معدنی می‌تواند موجب بیماری‌های متعدد، به ویژه در میان کودکان، سالخوردگان و افرادی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است، شود و از این نظر هزینه‌های اقتصادی سنگینی را به جامعه تحمیل کند. به همین دلیل، اطمینان از سلامت آب‌های معدنی مصرفی در جامعه اهمیت ویژه‌ای دارد.

مخاطرات  و مضرات ناشی از آلودگی میکروبی :

در صورت عدم رعایت شرایط بهداشتی در حین استخراج، جمع‌آوری، فرایند بسته‌بندی و حمل و نقل آب معدنی، میکروارگانیسم‌های متعددی می‌توانند از طریق آب به انسان منتقل شوند و ایجاد بیماری‌هایی مثل: وبا، حصبه، سندرم خستگی مزمن، گاستروآنتریت، اسهال باسیلی، زخم‌های معده و روده، عفونت ریه، عفونت پوستی، اسهال، بیماری‌های انگلی و هپاتیت A کنند.

مخاطرات و مضرات ناشی از آلودگی‌های فیزیکی و شیمیایی

با توجه به خواص منحصر به آب که می‌تواند به عنوان یک حلال، بسیاری از مواد را در خود حل نموده و به صورت محلول حمل کند، آلاینده‌های متعددی می‌تواند در آب وجود داشته باشد؛ به ویژه در مواردی که منابع آب و حریم آن حفاظت‌شده نیست.

بطری‌های پلاستیکی آب معدنی و دوغ که در فروشگاه‌های عرضه مواد غذایی

و آشامیدنی در معرض حرارت و در زیر آفتاب داغ نگهداری می‌شوند، غیر قابل استفاده و سرطان‌زاست

آلاینده‌های محلول، مانند نیترات‌ها به صورت محلول در آب‌های زیرزمینی می‌توانند فواصل طولانی را طی کنند. وجود آلاینده‌های شیمیایی در آب معدنی بیشتر از مقادیر استاندارد ممکن است در صورت مصرف مستمر آب، باعث بیماری‌های متعددی شود. در ادامه، فهرست برخی از مهم‌ترین آلاینده‌های شیمیایی آلی و غیر آلی آب و عوارض ناشی از مصرف مستمر آب آلوده به مواد شیمیایی آمده است.

آب بسته‌بندی‌شده :

آب بسته‌بندی‌شده به دو صورت وجود دارد:

1- آب آشامیدنی

2- آب معدنی

بازار مصرف آب بسته‌بندی‌شده در دنیا حدود 89 لیتر در سال است که از این مقدار، 59 درصد مربوط به آب آشامیدنی و 41 درصد مربوط به آب معدنی طبیعی است.

آب معدنی طبیعی

آب معدنی طبیعی، آبی است که بدون انجام فرایند، از نظر میکروبیولوژی ایمن است و از منابع زیرزمینی حفاظت‌شده به دست می‌آید و به دلایل زیر با آب آشامیدنی فرق دارد:

* حاوی املاح معدنی خاص و عناصر جزئی و دیگر ترکیبات است.

* مستقیماً از چشمه یا قنات‌های حفرشده در طبقات زیر زمین، به دست آمده و حاوی نسبت‌های متناسبی از املاح معدنی و عناصر جزئی معین می‌باشد.

* با وجود تأثیر متناوب عوامل مختلف طبیعی از نظر دما، میزان آبدهی و ترکیبات نسبتاً ثابتی دارد.

* در نزدیک‌ترین محل ممکن به سرچشمه آب تحت شرایط بهداشتی خاص بسته‌بندی می‌شود.

* تحت شرایطی جمع‌آوری می‌شود که کیفیت شیمیایی و میکروبی آن حفظ شود.

نکات قابل توجه هنگام خرید :

* ظــروف مــحـتوی آب مــعدنی بسته‌بندی‌شده باید تمیز و غیر قابل نفوذ باشد.

* آب معدنی باید زلال و بدون ذرات معلق و رسوب و عاری از بو و مزه نامطلوب باشد.

در برچسب نشانه‌گذاری موارد ذیل باید درج شود

* نـام شرکت تولیدی و نام تجاری آن

* نشانی کامل تولیدکننده

* نــام و محل جـغرافیایی سرچشمه آب معدنی

* تـاریـخ تــولید و انقضای مصرف

* شماره پروانه ساخت وزارت بهداشت

* علامت استاندارد ملی ایران

* شرایط نگهداری (نور و دما)

* درج ترکیبات شیمیایی آب معدنی طبیعی

چنانچه آب معدنی حاوی فلوئورید بیش از یک میلی‌گرم در لیتر باشد، باید عبارت «حاوی فلوئورید» و اگر حاوی بیش از دو میلی‌گرم در لیتر باشد، باید عبارت «برای نوزادان و کودکان کمتر از هفت سال استفاده نشود» به طور آشکار روی برچسب آن درج شده باشد. همچنین در صورتی که میزان نیترات آب بیش از 10 میلی‌گرم در لیتر باشد، باید عبارت «برای نوزادان مناسب نیست» روی برچسب درج شود. ضمناً درج خواص درمانی تحت هر عنوان ممنوع است.

بطری‌های آب معدنی در معرض طولانی مدت آفتاب، سرطان زا است.

 بطری‌های پلاستیکی آب معدنی و دوغ که در فروشگاه‌های عرضه مواد غذایی و آشامیدنی در معرض حرارت و در زیر آفتاب داغ نگهداری می‌شوند، غیر قابل استفاده و سرطان‌زاست.

به گزارش ایلنا معاون مرکز سلامت و محیط کار وزارت بهداشت گفت: بطری‌های پلاستیکی که حاوی دوغ و نوشابه است، وقتی به مدت زیادی در معرض نور خورشید می‌ماند، مشتقات نفتی بطری‌ها از آن جدا شده و در نهایت وارد آب یا دوغ می‌شود.

مهندس غلامی ادامه داد: مردم باید توجه داشته باشند از این آب معدنی‌ها استفاده نکنند، چرا که مواد نفتی پس از جدا شدن در آب و مصرف محتویات آن، افراد را دچار بیماری‌های خطرناکی همچون سرطان می‌کند.

وی اضافه کرد: ترکیبات شیمیایی موجود در بطری‌های پلاستیکی از نوع A بوده و این ترکیبات بیشترین تأثیر خود را بر غدد چربی و لنفاوی می‌گذارد و در برخی بافت‌های بدن، باعث بروز تومور می‌شود.

معاون مرکز سلامت و محیط کار وزارت بهداشت، در خصوص تاریخ مصرف 6 ماهه آب معدنی‌ها نیز خاطرنشان کرد: اگر این آب معدنی‌ها در معرض حرارت نباشد، مصرف آن‌ها تا یک سال مشکلی ندارد ولی اگر در شرایطی نگهداری و عرضه شوند که تحت تأثیر مستقیم حرارت باشند، حتی قبل از 6 ماه هم غیر قابل استفاده می‌شوند.

برخی فروشندگان برای بازارگرمی، آب معدنی‌ها را در معرض دید مشتری و زیر نور آفتاب می‌چینند و این کار به شدت بر کیفیت آب معدنی تأثیر مخرب می‌گذارد.

آب معدنی‌هایی که در فروشگاه‌های عرضه مو‌‌اد غذایی و آشامیدنی در معرض حرارت و در زیر نور آفتاب داغ نگهداری می‌شوند مشکل مصرف دارند و مردم توجه داشته باشند از این آب معدنی‌ها استفاده نکنند.

علی اکبر کمالی اردکانی، کارشناس صنایع غذایی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی یزد با بیان این مطلب گفت: در مورد تاریخ مصرف آب معدنی‌ها اگر این آب معدنی‌ها در معرض حرارت نباشد مصرف آن‌ها تا یک سال هم مانعی ندارد؛ اما اگر در شرایطی نگهداری و عرضه شوند که تحت تاثیر مستقیم حرارت باشند حتی قبل از 6 ماه هم غیرقابل مصرف هستند.

وی افزود: مردم باید توجه داشته باشند از این آب معدنی‌ها استفاده نکنند، زیرا مواد نفتی پس از جدا شدن در آب و مصرف محتویات آن، افراد را دچار بیماری‌های خطرناکی همچون سرطان می‌کند. ترکیبات شیمیایی موجود در بطری‌های پلاستیکی بیشترین تاثیر خود را بر غدد چربی و لنفاوی می‌گذارد و در برخی بافت‌های بدن، باعث بروز تومور می‌شود.

این کارشناس صنایع غذایی گفت: برخی فروشندگان برای بازارگرمی، آب‌ معدنی‌ها را در معرض دید مشتری و زیر نور آفتاب می‌چینند؛ اما این کار به شدت بر کیفیت آب‌ معدنی تأثیر منفی می‌گذارد. بسته‌بندی آب‌های معدنی و آشامیدنی، جزو مناسب‌ترین و سالم‌ترین نوع بسته‌بندی‌ها است و چنانچه بطری‌های آب معدنی در شرایط عادی نگهداری شوند، خطری مصرف‌کننده را تهدید نمی‌کند. ولی نگهداری این بطری‌ها در زیر نور آفتاب، یا یخ زدن آب در آن‌ها برای سلامتی مضر است.

کمالی اردکانی خاطرنشان کرد: برخی افراد بطری‌های آب معدنی را در فریزر می‌گذارند تا یخ بزند. سپس هنگام بیرون رفتن از منزل آن را برمی‌دارند تا بتوانند آب خنک بنوشند. در حالی که این کار برای سلامتی بدن ضرر دارد چرا که طراحی اولیه بطری‌های پلاستیکی به نحوی است که در صورت انجماد آب در آن‌ها، در اثر بروز تغییراتی در پلیمرهای این ظروف، مواد مضری وارد آن‌ها می‌شود. لذا باید از انجماد آب‌ها در این بطری‌ها خودداری کرد. این ظروف صرفاً برای نگهداری آب در درجه حرارت یخچال (0 تا 4 درجه سانتی‌گراد) طراحی شده‌اند؛ به عبارتی طراحی آن‌ها برای شرایط سرد و خنک است، نه انجماد.

کارشناس صنایع غذایی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی یزد در ادامه اظهارداشت: اگر بطری‌های پلاستیکی در معرض آب جوش قرار گیرند، مواد شیمیایی مضر آن 55 برابر حالت معمولی آزاد می‌شوند. هر چند که این بطری‌ها در شرایط مناسب نگهداری، ضرری ندارند، ولی سعی کنید در مواقعی که به شیشه آب دسترسی ندارید (مثل بیرون منزل) و در مواقع ضرورت، از این بطری‌های پلاستیکی استفاده کنید. استفاده مداوم و همیشگی از بطری‌ها توصیه نمی‌شود، زیرا نوشیدن آب از بطری‌های پلاستیکی، خطر داخل شدن مواد شیمیایی سمی به درون بدن را تا 70 درصد افزایش می‌دهد.

وی در پایان گفت: ماده شیمیایی «بیسفنول» آزاد شده از این بطری‌ها، سیستم هورمونی افراد را مختل می‌کند و در نتیجه روی اندام‌ها و توانایی‌های تولید مثلی تأثیر نامطلوب دارد. همچنین به مغز آسیب می‌رساند و سبب بروز بیماری‌های قلبی، سرطان، چاقی و دیابت می‌شود.

منبع: پارسینه

انواع روش های تصفیه آب:

-تصفیه آب به روش سیستم تبادل یونی

-تصفیه آب به روش سیستم نانو فیلتراسیون

-تصفیه آب به روش EDI 

-تصفیه آب به روشElectro dialysis Reverse 

-تصفیه آب به روش سیستم اسمز معکوس (R.O)

 

تحقیق در مورد اسمز معکوس در دانشگاه فلوریدا، جائیکه رید و بوتون که توانستند خاصیت نمک زدایی ممبرین استات سلولز را شرح دهند، آغاز شد. لوب و سوریراجان، گسترش تکنولوژی اسمز معکوس را با ایجاد نخستین ممبرین استات سلولز نا متقارن ادامه دادند.

«روئید» در سال 1953 تحقیقات درباره فرایند اسمز معکوس را آغاز کرد. در سال 1960 «لوئب» و «سوریراجان» اولین الیاف ممبران اسید استیک RO را ابداع کردند که جریان بالای آب (WF) و تصفیه نمک بالا (SR) را انجام می‌داد. می‌توان‌این مرحله را سر آغاز تکنولوژی RO به شمار آورد. در همین زمان فرایندهای ممبرانی دیگری نیز با سرعت زیادی در حال رشد بودند. در دهه 50 میلادی، محققان UCLA به سرپرستی سوریراجان اولین شبیه‌سازی مصنوعی ممبران زیستی اسمزی را انجام داند.‌این اولین باری بود که انسان توانست از اسمز استفاده کند. سپس دولت‌ایالات متحده 4 میلیارد دلار روی‌این موضوع سرمایه‌گذاری کرد. در‌این فرایند از اصول اسمز معکوس طبیعی برای وارد کردن فشار به فاضلاب و وادار کردن مولکول‌های آب پاکیزه برای عبور از ممبران‌های نازک و تولید آب تصفیه شده استفاده شد. در همین زمان، تمامی انواع ذرات مضری که نمی‌توانستند از درون ممبران‌های نازک رد شوند از فاضلاب سیستم حذف می‌شدند.

ناسا از اولین ارگان‌هایی بود که از RO برای بازیافت و تصفیه فاضلاب و ادرار فضانوردان شاتل فضایی برای تولید آب آشامیدنی سود برد. در سیستم‌های حمل و نقل فضایی و زیردریایی‌ها، استفاده از آب دریا به عنوان آب آشامیدنی برای سربازان ممنوع است. در حال حاضر،‌این روش به طور معمول در خانه‌های‌ایالات متحده برای تولید آب آشامیدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.‌این روش انقلاب بزرگی در آب آشامیدنی انسان‌ها پدید آورد و در حال حاضر نیز در سرتاسر جهان گسترش یافته است.

اولین نسل ممبران‌های RO برای تصفیه آب دریا طراحی شد.‌این روش جایگزین تنها روش موجود که در آن زمان که بسیار هزینه بر بود، شد. سودمندی و پتانسیل روش جدید توسط سازمان فضایی امریکا کشف شد و به همین منظور سازمانی برای حل مشکل مصرف آب در فضاپیماها راه‌اندازی شد. 

در ابتدای دهه 70 میلادی، ممبران‌های اسمزی که قابل کاربرد با فشار پایین آب باشند ابداع شد. تولید تصفیه کننده‌های آب آشامیدنی براي منازل با استفاده از RO از آن هنگام آغاز شد. در آن زمان در هر روز امکان تولید 1 تا 5 لیتر آب وجود داشت. با‌این حال،‌این روش به میزان زیادی مشکلات‌ایالات متحده در بیابان‌های جنوب‌این کشور را که با مشکل آب آلوده به مواد هسته‌ای مواجه بود حل کرد. 

امروزه لوازم خانگی دارای تکنولوژی RO امکان فراهم آوری 285 لیتر آب آشامیدنی در روز را دارند که می‌تواند به خوبی تمامی نیازهای خانگی و آشامیدنی یک خانه کوچک یا یک دفتر کار را تامین کند. البته نسبت به نسل‌های قبلی دستگاه‌های تصفیه آب، فشار آب مورد نیاز در ورودی در‌این نسل کاهش یافته است که‌این مهم، امکان استفاده از‌این دستگاه‌ها در محیط خانه و با فشار آب معمولی را فراهم کرده است.

تاریخچه توسعه ممبران‌های RO، در جدول 1 نمایش داده شده است

جدول 1. تاریخچه توسعه ممبران‌های RO

سال مبدع تحقیقات یا ابداع 

1748 محققان فرانسوی پدیده‌ای را که کیسه صفرای خوک برای تصفیه آب مورد استفاده قرار می‌دهد کشف کردند.

1861 گراهام پدیده اسمز را کشف و شروع به گسترش آن کرد

1903 مورس و پی‌یرس الکترودها را به سیستم دیالیز اضافه کرد و تحقیقات خود در زمینه تجزیه و تحلیل‌این سیستم‌ها را شروع کرد.

1906 بچ هولد ممبران با فیلتر بسیار ریز و قطر cm 01/0 را ابداع کرد. 

1913 آبل استفاده از دیالیز کننده با الیاف تو خالی برای کلیه مصنوعی را پیشنهاد کرد

1943 کلاف با موفقیت یک کلیه مصنوعی را ابداع کرد و پدر کلیه مصنوعی خوانده شد

1950 دکتر اس. سوریراجان ابداع «شبیه‌سازی ممبران اسمزی زیستی»، پایه اسمز معکوس (UCLA)

1953 ریید شروع تحقیقات در زمینه فرایند اسمز معکوس 

1960 لوئب و سوریراجا اولین فردی که موفق به تولید ممبران RO با الیاف اسید استیک شد که دارای جریان آب بالا (WF) و دفع بالای نمک (SR) بود. 

1970 تصفیه آب دریا پیشنهاد ترمینولوژی فیلتراسیون هیبرید به عنوان اولین مفهوم در صنعت فیلتراسیون آب. 

1970 شرکت فیلمتک ابداع ممبران RO با عملكرد فشار پایین 

منبع: پایان نامه کارشناسی ارشد راجر لین 

انواع ممبران

در تمامی ممبران‌های جریان موازی، قطر سوراخ ممبران‌های RO از همه کمتر است و بین 0001/0 و 002/0 میکرون قرار دارد. اگر بخواهیم‌این مقیاس را با قطر موی سر انسان مقایسه کنیم، قطر خارجی موی انسان برابر با 10 میکرون است. از‌ اینجا می‌توان دریافت که قطر منافذ یک ممبران RO چقدر کم است.‌ این ممبران علاوه بر فیلتر کردن ویروس‌ها، امکان حذف فلزان سنگین و سمی آب را نیز دارد، جدول زير را ببینید.

ردیف نام اختصاری نام علمی قطر به میکرون 

1 RO اسمز معکوس 002/0-0001/0

2 UF الترا فيلتراسيون 2/0-02/0

3 MF میکروفیلتراسیون 006/0-11/0

4 ED الکترو دیالیز 2/1-08/0

5 DD توزيع دیالیزي ---

6 PV نفوذ بخار ---

7 GS جداسازی با گاز ---

8 EDI الکترودیونیزاسیون ---

9 NF نانوفیلتراسیون 009/0-0009/0

اسمز معکوس چیست:

اسمز معکوس، تکنولوژی مدرنی است که آب را برای مصارف متعددی از جمله نیمه رساناها، خوراک پزی، تکنولوژی زیستی، داروسازی، تولید برق، نمک زدایی آب دریا و آب آشامیدنی شهری تصفیه می نماید.

نتیجه اولین آزمایشاتی که در سال 1950 انجام شد تولید تنها چند قطره آب در ساعت بود که امروزه نتیجه صنعت اسمز معکوس در تولید مشترک جهانی به بیشتر از 7/1 میلیون گالن در هر روز رسیده است.

نیمه تراوا چیست:

نیمه تراوا به ممبرینی اشاره می کند که به طور انتخابی به اقسام خاصی اجازه عبور می دهد در حالیکه الباقی گونه ها اجازه عبور نداشته و باقی می مانند. در واقع بیشتر گونه ها از ممبرین خواهند گذشت اما با سرعت متفاوت.

در اسمز معکوس، محلول (آب) با سرعت بیشتری نسبت به ذرات نامحلول (نمک ها) از ممبرین ها عبور می کنند، با توجه به اینکه آب تقریبا خالص تولید می شود، پیامد نهایی این است که تفکیک حلال و حل شده روی می دهد. در برخی موارد عدم آبیاری باعث غلیظ شدن نمک می شود.

فرایند اسمز معکوس 

دانشمندان فرانسوی در سال 1748، برای اولین بار ‌این پدیده که کیسه صفرای خوک می‌تواند آب را تراوش دهد را کشف کردند. از آنجا که تکنولوژی تولید پیشرفته‌ای در آن زمان وجود نداشت، امکان استفاده از‌ این دانش به وجود نیامد.‌ این پدیده برای تشریح بسیاری از پدیده‌های طبیعی طی 200 سال بعد همچون اصول جذب آب و... مورد استفاده قرار گرفت. ‌این اصل علمی به صورت زیر بیان می‌شود: 

«اگر از ممبران اسمزی برای جدا کردن آب شور با غلظت‌های مختلف استفاده شود، به دلیل تفاوت در انرژی‌های بالقوه، مولکول‌های آب می‌توانند از انتهای بخش با غلظت بالا به انتهای بخش با غلظت پایین بروند تا تعادل انرژی‌های بالقوه را در دو طرف حفظ کنند، تا زمانی که تفاوت سطح آب و فشار در دو طرف به حدی برسد که مولکول‌های آب نتوانند از یک طرف به طرف دیگر بروند، ‌این فرایند ادامه می‌یابد.» 

شکل زير را ببینید:

پدیده اسمزی 

اسمز یک روش و شیوه طبیعی شامل عبور یک محلول غیلظ از میان مانع ممبرین نیمه تراوا می باشد. یک مخزن آب خالص را با ممبرین نیمه تراوا که به دو قسمت تقسیم شده، تصور کنید. آب خالص در مقایسه با دو قسمت یک ممبرین نیمه تراوای ایده آل در فشار و دمای برابر از میان ممبرین ها عبور نمی کند، زیرا اختلاف سطح شیمیایی دو قسمت برابر است.

پدیده اسمز معکوس 

به زبان ساده، هنگامی که فشاری که در سمت آب تصفیه نشده وارد می‌شود، بالاتر از فشار اسمز باشد، فرایند اسمز معکوس رخ می‌دهد. در ‌این زمان، نمک‌های ارگانیک حل شده و حل نشده، فلزات سنگین، ترکیبات ارگانیک، باکتری‌ها و ذرات و... نمی‌توانند از ممبران نیمه تراوا رد شوند. تنها مولکول‌های آب و مولکول‌های نمک کوچک می‌توانند از ‌این ممبران بسیار ریز عبور کنند و به سمت دیگر بروند. آلودگی‌ها در قسمتی که آب تصفیه نشده قرار دارد باقی می‌مانند. 

مزایای اسمز معکوس 

می تواند باکتری‌ها، ویروس‌ها، آلودگی‌های شیمیایی را از آب بگیرد. به خصوص ذراتی نظیر آلودگی‌های ناشی از فلزات سنگینی همچون جیوه، آرسنیک، سرب و... ‌این روش امکان ابتلا به سرطان و دیگر بیماری‌های نادر را کاهش می‌دهد.

ناخالصی‌ها در آب خالص آنقدر کم است که به راحتی از بافت کلیه عبور کرده و دفع می‌شود.

مزه خوب و عاری از بو، نوشیدن آب را دلخواه‌تر می‌کند. 

در حال حاضر، استفاده از روش اسمز معکوس به عنوان مطمئن‌ترین روش برای تصفیه آب در جهان در مصارف خانگی، صنعتی، دارویی و تجاری شناخته شده است.

فرایند تصفیه آب اسمز معکوس 

به طور کلی، دستگاه‌های تصفیه آب اسمز معکوس خانگی دارای 2 یا 3 عدد پیش فیلتر هستند (فیلتر مرحله اول، یک فیلتر 5 میکرومتری است، فیلتر مرحله 2، یک فیلتر کربن فعال است و برخی از مدل‌ها یک فیلتر 1 میکرو متری در مرحله سوم خود دارند و در برخي كربن جامد). در برخی از سیستم‌ها، یک فیلتر کربن فعال نهایی بین تانک ذخیره آب تصفيه و شیر خروجی قرار گرفته است. اولین مرحله فیلتراسیون برای زدودن ذرات معلق و شن به کار می‌رود. ‌این ذرات معمولا در آب وجود دارند. پیش فیلتر کربن فعال برای زدودن مواد آلی، مولکول‌های بو و کلر به کار می‌رود. ممبران اسمز معکوس می‌تواند اکثر ناخالصی‌های آب را بگیرد. فیلتر کربن فعال نهایی برای از بین بردن بیشتر آلودگی‌های باقی مانده پس از ممبران اسمز معکوس به کار می‌رود. با استفاده از اصل مواد نیمه تراوا، اضافه کردن فشار به آب ورودی و مجبور کردن آن به خروج از طریق ممبران نیمه تراوا به بخش آب پاکیزه و باقی گذاشتن ناخالصی‌ها در سوی دیگر را می‌توان به انجام رساند. 

از آنجا که اکثر ممبران‌های اسمزی از مواد مصنوعی آلی ساخته شده‌اند، برای حفاظت از عمر ممبران‌های اسمزی، باید کلر آب پیش از مرحله ورود به ممبران گرفته شود. معمولا‌ این کار با استفاده از فیلترهای کربن انجام می‌شود. برای جلوگیری از مشکلاتی که ممکن است از ورود ذرات دیگر حاصل شود، یک فیلتر 5 میکرومتری قبل از فیلتر کربن فعال نصب می‌شود. فیلتر کربن فعال استفاده شده در مرحله قبل و فیلتر حذف ذرات می‌توانند ذرات بزرگ‌تر را حذف کند. دیگر ذرات همچون فلزات سنگین، حشره‌کش‌ها، باکتری‌ها، ویروس‌ها و... ذراتی که برای بدن انسان مضر است، سختی آب و دیگر مواد بودار، ذرات شیمیایی که می‌توانند بر مزه و بوی آب تاثیر بگذارند توسط ممبران اسمز معکوس گرفته می‌شود.